Orta beyin, ponsun üzerinde, beyincik ve ara beyin arasında kalan bölgedir.
Orta beyin; ön beyin, beyincik, pons, omurilik soğanı ve omurilik ile bağlantı kuran sinirlerin geçtiği yerdir. Bundan dolayı, ön ve arka beyin arasında köprü görevi görür.
Orta beyin görme ve duyma reflekslerini kontrol eder.
Örneğin ışıkta göz bebeklerinin daralması, herhangi bir seste köpeğin kulaklarının dikleşmesi bu merkezler tarafından gerçekleştirilir.
Ayrıca kas tonusu adı verilen ve dinlenme hâlinde kasların az da olsa kasılı kalması durumu gibi vücudun duruşunu düzenleyen merkezler de orta beyinde bulunur.
Arka Beyin
Pons, beyincik ve omurilik soğanından oluşmuştur.
Pons ( Varol köprüsü )
Arka beynin bir parçası olan pons, orta beyin ile omurilik soğanı arasında bulunan kalın sinir demetlerinden oluşur.
Pons, omurilik soğanı ve orta beyin birlikte beyin sapı ya da beyin kökü olarak ta adlandırılır.
Omurgalı canlıların beyin yapıları karşılaştırıldığında ponsun sadece memelilerde bulunduğu görülür.
Varol köprüsü de denilen bu yapı beyinciğin iki yarım küresi arasındaki impuls iletimini sağlar.
Vücudun sağ ve sol tarafında yer alan farklı kasların çalışmasını ve solunum merkezlerini düzenler.
Omurilik soğanı ( Medulla oblangata )
Beyinciğin altında omurilik ile pons arasında yer alır.
Omurilik soğanı, ön beyin ve beyinciğin tersine, dışta ak madde, içte boz maddeden oluşur ve omuriliğin devamı niteliğindedir.
Beyin yarım kürelerinden çıkıp vücuda giden motor sinirler omurilik soğanında çaprazlanır.
Böylece sağ yarım küreden gelen sinirler vücudun sol tarafını, sol yarım küreden gelen sinirler ise vücudun sağ tarafını kontrol eder.
Omurilik soğanı solunum, sindirim, dolaşım, salgılama gibi yaşamsal olayların düzenlenmesini, ayrıca yutma, çiğneme, karaciğerde şeker ayarlanması, kan damarlarının büzülüp gevşemesi, tükürük salgısı, hapşırma ve öksürük gibi refleksleri kontrol eder.
Hayati önemi olan olayların kontrol edildiği merkezlerin bulunması nedeniyle, omurilik soğanına hayat düğümü adı da verilir.
Çeşitli nedenler ile omurilik soğanı zarar görürse kişi hayatını kaybedebilir.
Omurilik soğanı, pons ve orta beyinden oluşmuş olan beyin sapında retiküler formasyon adı verilen bir bölge mevcuttur. Bu bölge, bilinçaltı birçok hareketin yapılmasında, bütün sinir sisteminin ve vücudun uyanık tutulmasında görevlidir. Duyu sinirleriyle beyin yarımkürelerine impuls iletilirken, bu alana verilen kollar sebebiyle uyartılar önemli ya da önemsiz olarak sınıflandırılır. Örneğin bebeğinin kısık bir sesine dahi uyanan annedeki bu etki başka bir insanda gözlenmez.
PDF DOSYASI İÇİN
