Ekosistemi Etkileyen Faktörler
Ekosistemin, birbirleriyle karşılıklı etkileşim içinde olan canlı ve cansız faktörlerden oluştuğunu biliyoruz.
O halde ekosisteme ait elemanları iki ana kategoride toplamak konuyu daha anlaşılır hale getirecektir.
Biyotik faktörler
Bir ekosistemde birbirlerini doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen canlı varlıkların tamamına biyotik faktör denmektedir.
Ekosistemde yer alan canlılar ekolojik nişlerine göre 3 ana başlık altında toplanabilirler.
Üreticiler ( Ototroflar )
Ototrofluk, inorganik maddeleri kullanarak ihtiyaç duyduğu organik besin maddelerini sentezlemek şeklinde özetlenebilir.
Yeşil bitkiler, bazı protist, arke ve bakteriler ihtiyaç duydukları besinleri sentezleyebilmektedir.
Üretici canlılar besin maddesi sentezleme işini iki temel şekilde gerçekleştirmektedir.
Bu ayrımın yapılmasındaki temel kriter, canlının kullandığı enerji kaynağıdır.
Kemosentetik ototroflar, organik besin sentezi için gereken enerjiyi inorganik maddelerin oksitlenmesinden sağlarken, fotosentetik organizmalar bu amaçla Güneş enerjisini kullanmaktadır.
Bu anlamda fotosentez, ışığın varlığına bağımlılık gösterirken kemosentez ışığın bulunmasına gereksinim duymaz.
Kemosentetik canlılar madde döngülerinin gerçekleştirilmesinde de son derece önemli paya sahiptir.
Tüketiciler (Heterotroflar )
İhtiyaç duydukları organik besin maddelerini kendileri üretemeyip dışarıdan hazır olarak alan canlıların dâhil olduğu gruptur.
Heterotrof organizmalar besinlerini katı parçalar halinde alıyorsa holozoik ( etçil, otçul ve hepçil ) , ölmüş bitki ve hayvan artıklarını parçalayarak alıyorsa saprofitik ( çürükçül ) , başka canlı üzerinden sağlıyorsa parazitik ( asalak ) beslenme tarzına sahiptir.
Ayrıştırıcılar
Ölmüş bitki ve hayvanlar ile bunlara ait atıkları parçalayarak madde döngüsünün devamlılığını sağlayan organizmalardır.
Mantarlar, bakteriler ve bazı protista üyeleri bu şekilde beslenmelerini sağlamaktadırlar.
Bu organizmalar sahip oldukları üstün hücre dışı sindirim yetenekleri sayesinde ölü hayvan ve bitkilerin bünyesindeki organik molekülleri sindirir.
Daha sonra kendi metabolizma faaliyetleri sonucunda oluşturdukları inorganik maddeler besin elementlerinin tekrar bitkiler tarafından alınmasına uygun hale getirilmiş olur.
